Τον κύριο Σ τον γνώρισα τον Δεκέμβρη του ’21. Ένας γλυκομίλητος άνθρωπος από την Τυνησία, στην 7η δεκαετία της ζωής του με γυαλιά και ένα μουστάκι να ξεπροβάλλει πάνω από τη μάσκα, την οποία φορούσε σωστά μονάχα μετά από παρατήρηση. Αυτό που με εντυπωσίαζε στον Σ ήταν η υπομονή που έδειχνε όταν προσπαθούσα να συνεννοηθώ με τα σπαστά γαλλικά μου, σαν να μην τον πίεζε τίποτε στον κόσμο και σαν να μην είχε καμία βιασύνη. Είχε έρθει στο πολυϊατρείο μας επειδή χρειαζόταν βοήθεια λόγω μιας κήλης που είχε εμφανίσει εδώ και μερικά χρόνια, αλλά που ποτέ κανείς δεν του είχε εξηγήσει τι είναι, πώς προκύπτει, τι μπορεί να κάνει για να τη διαχειρίζεται καλύτερα και πώς μπορεί να βρει οριστική λύση στο πρόβλημά του.
Όπως τόσοι άλλοι άνθρωποι, οι επισφαλείς συνθήκες στις οποίες διέμενε δεν του είχαν επιτρέψει να έχει πρόσβαση στις ιατρικές υπηρεσίες που χρειαζόταν και, ως εκ τούτου, η κατάσταση της υγείας του ήταν παραμελημένη, με αποτέλεσμα ο σακχαρώδης διαβήτης από τον οποίο έπασχε να ήταν πλήρως αρρύθμιστος. Παρόλα αυτά, μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, είχε αρχίσει να παρακολουθείται από έναν ενδοκρινολόγο στο Ε.Σ.Υ. και, με τη κατάλληλη ινσουλινοθεραπεία, η ανταπόκριση που είχε ήταν θεαματική.
Μια μέρα ο Σ εμφανίστηκε εκτάκτως στο ιατρείο, λίγη ώρα πριν από το κλείσιμο. Η ανησυχία ήταν έκδηλη στο πρόσωπο του και μετά το πρώτο “Comment ca va monsieur S?”- ξέσπασε σε λυγμούς. Άρχισε να μας εξιστορείται πώς λίγο καιρό πριν είχε μένει στον δρόμο και πως, αν και είχε καταφέρει κάπως να βρει ένα δωμάτιο σε ένα ξενοδοχείο να μείνει για μια βδομάδα, από αύριο θα αναγκαζόταν να κοιμηθεί έξω για μια ακόμα φορά. Στο πλαίσιο αυτής της θλίψης και ταραχής εδώ και μερικές ώρες ένιωθε ένα σφίξιμο στο στήθος, ενώ είχε μείνει χωρίς την φαρμακευτική αγωγή του για μερικές βδομάδες, το οποίο του είχε προκαλέσει μια πολύ έντονη υπεργλυκαιμία. Εάν και το ηλεκτροκαρδιογράφημά του δεν εμφάνιζε κάποια ένδειξη ισχαιμίας, ο πόνος του σε συνδυασμό με τον σακχαρώδη διαβήτη από τον οποίο έπασχε με ανησύχησαν αρκετά. Αφού καταφέραμε όλοι στο πολυϊατρείο να τον ηρεμήσαμε κάπως, καταφέραμε να τον πείσουμε να επισκεφθεί τα επείγοντα ενός νοσοκομείου.
O κύριος Σ επέστρεψε στο ιατρείο μετά από περίπου δέκα μέρες. Είχε νοσηλευτεί για μια βδομάδα στο νοσοκομείο με έμφραγμα του μυοκαρδίου. Αν και είχε περάσει την οξεία φάση της ισχαιμίας, λόγω των στενώσεων που είχε στις τρεις στεφανιαίες αρτηρίες, χρειαζόταν να προβεί σε CABG (το γνωστό σε όλους bypass), αντί του να τοποθετήσει stent. Μετά το εξιτήριο, του επέτρεπαν να κοιμάται σε καρέκλες σε διαδρόμους στο νοσοκομείο, καθώς συνέχιζε να μην έχει κάπου να μείνει, ενώ δεν είχε αποφασίσει για το αν θα προέβαινε στο χειρουργείο που χρειαζόταν. Μια απόφαση που σε κάποιον γνωστό μας θα φαινόταν αυτονόητη, για αυτόν περιπλεκόταν από το πού θα μείνει, πώς θα περάσει το διάστημα που θα αναρρώνει, κατά πόσο θα μπορεί να βρει κάποιον να του προσφέρει φροντίδα, πώς θα βιοπορίζεται αυτό το διάστημα κοκ. Εμείς από τη πλευρά μας προσπαθούσαμε να του βρούμε κάπου να μείνει και να τον πείσουμε να υποβληθεί στην επέμβαση που χρειαζόταν προκειμένου να μην ξαναπάθει κάποιο καινούριο έμφραγμα, το οποίο θα μπορούσε να είναι πιο εκτεταμένο, σοβαρό, ακόμα και μοιραίο. Τον θυμάμαι ακόμα να κάθεται έξω από το ιατρείο και να μου απαντά πολύ σκεπτικός πως “Είναι μια πολύ μεγάλη απόφαση αυτή”.
Τον κύριο Σ δεν τον ξαναείδα. Μπορεί να έλυσε το πρόβλημα της στέγης, να υποβλήθηκε στην επέμβαση και να παρακολουθείται πλέον από το Ε.Σ.Υ. Μπορεί να γύρισε στη πατρίδα του, σε μια χώρα που επιτέλους όταν μιλάει όλοι να τον καταλαβαίνουν. Ή μπορεί να συνέβη κάτι άλλο. Η επισφάλεια των επωφελουμένων μας, ειδικά αν λάβει κανείς υπ’ όψιν και τις εργασίες με τις οποίες ασχολούνται, εκ των πραγμάτων σημαίνει ότι πολύ συχνά κόσμος τον οποίο παρακολουθούμε μπορεί να χάνεται για μερικούς μήνες, προτού κάνουν μια επανεμφάνιση την πιο αναπάντεχη στιγμή. Έτσι, έχω δει πολλούς ασθενείς να έρχονται και να φεύγουν και, τόσο αναπόφευκτο όσο και λυπηρό, τα πρόσωπά τους αρχίζουν να μπλέκονται το ένα με το άλλο και να υποχωρούν μπρος στους καινούργιους επωφελουμένους που έρχονται και αναζητούν τη βοήθειά μας. Τον κύριο Σ όμως θα τον θυμάμαι για πάντα, έναν άνθρωπο που η φτώχεια και η αστεγία του, μου ράγισαν τη καρδιά.
Καλογεράκος Γιώργος / Ιατρός στο Ανοικτό Πολυϊατρείο Αθηνών των Γιατρών του Κόσμου
