Η κυρία Ζ. προσήλθε στην ψυχολογική υπηρεσία των Γιατρών του Κόσμου παρουσιάζοντας έντονη ανησυχία για προβλήματα υγείας και οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η ίδια αλλά και η οικογένειά της. Ήρθε από το Αφγανιστάν πριν τρία χρόνια μαζί με το σύζυγό της και τις τρεις κόρες της. Έχει επωμιστεί όλες τις ευθύνες όσον αφορά το σχολείο και τη φροντίδα των παιδιών, καθώς και τις οικονομικές υποχρεώσεις. Εξακολουθεί να μην βρίσκει συμπαράσταση και βοήθεια από το σύζυγό της, ο οποίος δε συμμερίζεται τις αγωνίες της και φαίνεται να περιμένει από εκείνη να διεκπεραιώσει τις καθημερινές υποχρεώσεις. Αισθάνεται μόνη, απογοητευμένη από τη στάση του συζύγου της και νιώθει ότι πλέον δυσκολεύεται να επικοινωνήσει μαζί του.
Της πρότεινα να δοκιμάσουμε να προσκαλέσουμε σε μια συνεδρία το σύζυγό της και να διερευνήσουμε συνεργατικά τρόπους επικοινωνίας και κατανόησης. Της εξήγησα ότι η θεραπεία ζεύγους είναι μια βιωματική εμπειρία καθώς οι σύντροφοι καλούνται να εξερευνήσουν τον τρόπο που ο καθένας βιώνει τη σχέση, να νοηματοδοτήσουν τη συναισθηματική εμπειρία του “μαζί” και να εκφράσουν αυτά τα συναισθήματα. Επίσης, είναι μια εμπειρία καθώς το ζευγάρι εξετάζει τη δομή της σχέσης συνολικά, ενώ παράλληλα αναγνωρίζει τα πολύ ιδιαίτερα μοτίβα που ο κάθε σύντροφος μεταφέρει μαζί του από την πατρική του οικογένεια και τείνει να επαναλαμβάνει στη σχέση. Το ζευγάρι καλείται να εξερευνήσει τον δεσμό που έχει αναπτύξει και να επαναδιαπραγματευτεί το συμβόλαιο της σχέσης.
Ο κάθε σύντροφος ανακαλύπτει τις δυνατότητες με τις οποίες έρχεται στη σχέση και διερευνά τους ιδιαίτερους τρόπους του “σχετίζεσθαι” που προέρχονται από το παρελθόν της προσωπικής του ιστορίας αλλά επαναλαμβάνει στη συντροφική σχέση. Της εξήγησα επίσης ότι θα κατανοήσουν το πώς καταφέρνουν να εστιάζουν στα ευάλωτα σημεία ο ένας του άλλου ενεργοποιώντας πυρηνικούς φόβους εγκατάλειψης, απόρριψης, κριτικής και ανεπάρκειας.
Η κα. Ζ τελικά κατάφερε να πείσει τον σύζυγό της να έρθουν στην κοινή συνεδρία και μαζί να μιλήσουν για τις διαφορές τους αλλά και τις ομοιότητες. Ο σύζυγός της αν και διστακτικός στην αρχή κατάφερε να νιώσει ασφάλεια και να ξεδιπλώνει δικούς του φόβους και «κρατήματα» που τον κάνουν πιο αυστηρό και επικριτικό. Στην επόμενη συνεδρία ο σύζυγός της εστίασε και στο τρόπο που το πολιτισμικό πλαίσιο καθορίζει συμπεριφορές και ρόλους μέσα σε μια σχέση παραδεχόμενος πως δυσκολεύεται κι εκείνος να ξεφύγει από αυτό το μοτίβο. Αυτό το άνοιγμα ήταν ανακουφιστικό για τη κυρία Ζ. καθώς ένιωσε ότι ο σύντροφός της αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες της και μπορεί να είναι υποστηρικτικός όταν εκείνη νιώθει πως είναι μόνη.
Αυτό το κοινό μοίρασμα άνοιξε ενδεχομένως νέες προοπτικές στο πως βλέπει ο καθένας τον εαυτό του σε αυτή τη σχέση και βοήθησε να εστιάσουν στα κομμάτια που αποτελούν ένα κοινό τόπο συνάντησης και αποδοχής.
Ιωάννης Καλυβόπουλος
Ψυχολόγος του Προγράμματος Open Minds 21
Οι Γιατροί του Κόσμου ανταποκρινόμενοι πάντα στις ανάγκες της κοινωνίας και τις νέες προκλήσεις για τις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες εν μέσω της πανδημίας Covid19, καθώς και του αυστηρότερου περιορισμού της ελευθερίας μετακινήσεων, προσφέρουν στο Ανοιχτό Πολυϊατρείο Αθηνών των ΓτΚ δωρεάν υπηρεσίες ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε όσους ανθρώπους έχουν ανάγκη, μέσω του προγράμματος OPEN MINDS 21.
Εάν εσείς – ή κάποιος που γνωρίζετε – νιώθετε την ανάγκη για να μιλήσετε με έναν ειδικό, καλέστε στο 210.32.13.150, Δευτέρα με Παρασκευή, από τις 9:00 έως τις 17:00.
